Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Pirolo(-segoundo)
Orthilia secunda
Ericaceae
Nom en français : Pyrole unilatérale.
Descripcioun :Aquelo pirolo dóu gènre Othilia trachis souto li pin e li faiard de mountagno, e proche di rousage. Fai de rizoumo ço que douno uno coulounìo. Li fueio, basalo, soun óuvalo e rèston dóu tèms de l'ivèr. Se destrìo dis àutri pirolo qu'a si flour, que tiron sus lou verd, en grapo tóuti dóu meme coustat. Coumpara emé li pirolo di gènre Pyrola e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orthilia
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiuéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Terraire safrous
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Orthilia secunda (L.) House, 1821
(= Pyrola secunda L., 1753 )